Het beeldmodel
1. Afbeelding: Reclame chiquita
Onderwerp: banaan, zetel van een vliegtuig, eerste klasse en champagne
Affect: grappig en chique
Product:
Materiaal: miniatuurinterieur, fototoestel
Techniek: foto, affiche
Beeldaspecten: lichtinval via raam, wit en lichte kleuren, compositie banaan
Context: Het is een affiche die dient als reclame voor de chiquita bananen. Op de affiche staat er 'a chiquita banana always travels first class'. Hiermee willen ze ons wijzen op de goede kwaliteit van hun bananen.
Conclusie: Door de lichtinval door het raam en de compositie van de banaan lijkt het alsof de banaan naar buiten kijkt en aan het genieten is van de zon of het uitzicht. De witte kleur en het champagneglas associeer ik met luxe. Het grappige effect wordt gecreëerd doordat de mensen denken dat er een reuzenbanaan in het vliegtuig zit.
Bronvermelding: Chiquita. Geraadpleegd op 3 oktober 2012 op http://tomenthomas.nl/wp-content/uploads/2008/11/chiquita-reclame-2001-4.gif.
2. Plastisch beeld: tekening
Onderwerp: man, vaas, tafel, grote pot, mand
Affect: vervreemding
Product:
Materiaal: potlood en papier
Techniek: schetsen
Beeldaspecten: grijs-wit, lichtinval en schaduw, vreemd compositie
Context: Tijdens de instapcursus kregen we de opdracht om een schilderij over te tekenen in het MSK (museum voor schone kunsten).
Conclusie: De compositie zorgt voor een soort van vervreemding. Het is een eenvoudige tekening. Het spelen met de schaduw is heel belangrijk want zo komt de persoon nog meer in het middelpunt.
Bronvermelding: tekening van mezelf, schilderij van Jean Brusselmans
3. Beeld: The aeromodeller
Onderwerp: zeppelin
Affect: vrijheid, gestructureerd
Product:
Materiaal: samengeplate repen polyesterfilm, gevlochten palembang rotan, mahoniehout en vier motoren
Techniek: mixed media
Beeldaspecten: doorzichtig
Context: Panamarenko is de artiestennaam van Henri Van Herwegen. Zijn bedoeling was om in het 'bakje' (gondel) onder de ballon, te wonen. Hij is wat geobsedeerd door vliegen.
Conclusie: Door de doorzichtigheid van de ballon krijg je direct het gevoel dat de zeppelin zo kan gaan vliegen en vliegen wordt meestal geassocieerd met vrijheid.
Bronvermelding:
Kunstenaar: Panamarenko
Jaar: 1969-1971
Afmetingen: 2700 x Ø 600; 200 x 600 x 300 cm
Hans Theys. Aeromodeller. Geraadpleegd op 3 oktober 2012 op http://www.smak.be/collectie_kunstenaar.php?kunstwerk_id=534&l=p&kunstenaar_id=3.
4. Schilderij: Het meisje met de parel
Onderwerp: meisje met doeken op haar hoofd, oorbel, parel
Affect: eenzaam, verdrietig, ingetogen, verlangend en verrast
Product:
Materiaal: olieverf op doek
Techniek: redelijk grof geschilderd maar met oog voor details
Beeldaspecten: lichtinval van links, 'vochtige' lippen, beige, blauw, bruin, zwart (warme kleuren), textuur van de doeken
Context: De modellen van Vermeer waren meestal anoniem en zo is het ook bij dit model. Men vermoed dat het misschien om zijn dochter gaat. In de schilderijen van Vermeer is er meestal lichtinval vanuit een raam aan de linkerkant maar hier is het raam niet zichtbaar. Er bestaat ook een film over dit schilderij.
Conclusie: De zwarte achtergrond geeft het schilderij een ingetogen en eenzaam gevoel. Door de speling van het licht valt de parel heel erg op en zijn haar lippen ook heel sensueel. Door het licht verkrijgt ze ook die mysterieuze blik in haar ogen.Dankzij het contrast tussen licht en donker zijn de plooien in de stof en de textuur van de stof ook heel duidelijk.
Bronvermelding:
Locatie: Den Haag Mauritshuis
Kunstenaar: Johannes Vermeer
Jaar: 1665-1667
Type: Olieverf op doek
Afmetingen: 44,5 × 39 cm
Girl with the pearl earring. Opgeroepen op 3 oktober 2012 op http://commons.wikimedia.org/wiki/File:Girl_with_a_Pearl_Earring.jpg.
5. Schilderij: De dood van Marat
Onderwerp: De dode Jean-Paul Marat in bad, mes, brief
Affect: vredig maar toch wat dreigend
Product:
Materiaal: Olieverf op doek
Techniek: realistisch geschilderd
Beeldaspecten: lichtinval, warme kleuren, textuur van het hout
Context: Jean-Paul Marat leed aan een jeukziekte die hij kon verlichten door veel te baden en daarom werkte hij wel eens in bad. De schilder was een goede vriend van het slachtoffer. Marat werd vermoord door een vrouw, Marie-Anne Charlotte Corday.
Conclusie: De lichtinval en Marat zijn gezichtsuitdrukking geven een vredig effect. Mocht het mes en het bloed niet aanwezig zijn zou je haast denken dat hij slaapt. Ook de warme kleuren helpen mee aan de vredige indruk. Enkel het mes en het bloed wekken het dreigende op.
Bronvermelding:
Museum: Koninklijke Musea voor Schone Kunsten van België
Kunstenaar: Jacques-Louis David
Jaar: 1793
Type: Olieverf op doek
Stijl: neoclassicisme
Afmetingen: 162 × 128 cm
Paul Hermans. De dood van Marat. Geraadpleegd op 3 oktober 2012 op http://commons.wikimedia.org/wiki/File:Jacques-Louis_David_-_De_moord_op_Marat_-_MSK_Brussel_25-02-2011_13-11-35.jpg.
Om het afwezige en dromerige affect op te roepen heb ik de achtergrond ook zwart gekleurd en de ogen van de clown dicht gelaten. Het absurde en de herhaling wordt dan voorgesteld door de clown achter hem. Je aandacht wordt dan vooral getrokken naar de feller gekleurde neus. De houding van de clown is ook eenvoudig.
Ik heb wel even moeten nadenken over hoe ik deze inhoud zou verwerken in een les. Ik denk dat ik de leerlingen eerst zou aanleren hoe je, met bijvoorbeeld schaduw, een bepaalde sfeer kan creëren. Daarna zou ik ze elk een onderwerp laten trekken uit een pot met opdrachten. Daar zou dan bijvoorbeeld: 'clown, feestje, verdrietig' opstaan en dan zou de leerling de lesinhoud moeten toepassen om het gewenste affect te verkrijgen.
